Chọn vàng hay ETF?

17/06/2023

Cho dù có là sản phẩm đầu tư nào đi chăng nữa: vàng, chứng khoán, ETF, quỹ cổ phiếu, Bitcoin… thì những nhà đầu tư cá nhân luôn luôn tìm ra được một chủ đề để tranh cãi. Người đầu tư X thì chê Y, người đầu tư Y thì chê X. Giống như tựa đề ngày hôm nay, người chọn vàng thì chê ETF, người “ôm” ETF thì chê vàng. Cuộc sống vốn dĩ đã phức tạp sẵn rồi nhưng nhiều người lại thích làm phức tạp hóa vấn đề hơn nữa.

Việc vàng hay ETF mang lại hiệu suất thế nào đi chăng nữa trong dài hạn không quan trọng bằng việc bạn có dám đầu tư tới cùng hay không thôi.

Bài viết này không trả lời cho câu hỏi đầu tư vàng hay ETF cái nào có lợi hơn. Thực tế, chúng ta không cần phải tranh cãi cái nào lợi hơn làm gì cả bởi vì điều đó là phí thời gian. Quan điểm của tôi trong đầu tư: nếu thấy phù hợp với loại nào thì đầu tư loại đó. Nếu phân vân thì cứ đầu tư 50/50.

Về dữ liệu trong bài

Tôi không tài nào tìm được lịch sử giá vàng tại Việt Nam.

Cách duy nhất tôi có thể nghĩ đến là lấy giá XAU nhân với tỷ giá USD/VND và nhân với 1,2057 để tính toán giá 1 cây vàng.

Việc sử dụng phương pháp trên không hoàn toàn phản ánh chính xác giá vàng tại Việt Nam mà sẽ có chênh lệch vài triệu đồng, thậm chí chục triệu đồng.¹

Như dòng bôi đen phía trên, kết quả trong dài hạn có thể nào đi chăng nữa cũng không quan trọng và đó không phải là chủ đề mà bài viết này hướng tới.

Trong bài viết, tôi so sánh với E1VFVN30 do đây là ETF lâu đời, có nhiều dữ liệu để so sánh nhất có thể. Trong khi đó, không thể so sánh với VNINDEX do chúng ta không thể đầu tư vào VNINDEX và VNINDEX không ghi nhận việc tái đầu tư cổ tức của các cổ phiếu.

Mối quan hệ giữa thị trường chứng khoán và vàng

Các nhà đầu tư có quan niệm rằng: khi thị trường chứng khoán hay nền kinh tế có tiềm ẩn nguy cơ trở nên xấu đi, thì đó là thời điểm mà mọi người nên đầu tư vào vàng như là một nơi trú ẩn an toàn. Lý do là dựa vào những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ, giá vàng thường hay di chuyển ngược chiều so với thị trường chứng khoán.

Như giai đoạn năm 2020 khi thị trường đón nhận tin COVID.

Thị trường chứng khoán giảm điểm ngay khi có tin COVID, giá vàng cũng giảm theo ngay sau đó nhưng lại quay đầu tăng trở lại. Đến khi thị trường chứng khoán khởi sắc (do nhiều yếu tố như tin tức về việc phát triển vắc xin, bơm tiền, FED hạ lãi suất…) thì giá vàng điều chỉnh.

Tương tự, năm 2022 khi cả thế giới đối mặt với nỗi lo lạm phát:

Lạm phát dữ dội, FED liên tục tăng lãi suất đã ảnh hưởng gián tiếp tới thị trường chứng khoán Việt Nam. Thị trường giảm sâu, các nhà đầu tư hoảng loạn… lại là môi trường thuận lợi để vàng tăng giá.

Ai cũng cho rằng giá vàng luôn ngược chiều với thị trường chứng khoán nhưng thực tế thì không phải lúc nào cũng như vậy.

Có những thời điểm mà giá vàng và thị trường chứng khoán lại di chuyển cùng nhau (phía trên đường nét đứt, càng gần 1.0 thì vàng và E1VFVN30 càng có liên hệ với nhau, hay có thể nói là có khuynh hướng biến động như nhau).

Và cái nhìn dài hạn

Tôi rất thoáng trong việc đầu tư: vàng, chứng chỉ quỹ cổ phiếu, Bitcoin, tiền ảo, ETF, chứng khoán… tôi không từ bất cứ thứ gì. Tuy nhiên có những nhà đầu tư lại có suy nghĩ áp đặt, đã đầu tư là phải đầu tư một thứ, chê cái này, ghét cái kia.

Khi thị trường chứng khoán giảm thì các chủ đề về đầu tư vàng dài hạn lại “nổi” lên. Họ đưa ra những bằng chứng đại loại như đầu tư vàng lâu dài cho tới thời điểm hiện tại mang lại lợi nhuận nhiều hơn đầu tư vào thị trường chứng khoán, kèm biểu đồ các thứ.

Đây là lý do tại sao tôi nói việc tranh cãi hiệu quả đầu tư giữa vàng và ETF là lãng phí thời gian:

Thời điểm ETF mang lại lợi nhuận lớn hơn vàng thì ETF thắng, thời điểm thị trường chứng khoán sụp đổ thì vàng thắng… Đây là cuộc chiến không có hồi kết cho nên việc tranh cãi cái nào tốt hơn cái nào là một việc làm lãng phí thời gian.

Tại sao? Bởi vì nếu cứ mãi suy nghĩ về cuộc chiến này thì trước sau gì chúng ta cũng sẽ bị ám ảnh. Không biết giá vàng đang thế nào? Không biết giá ngày mai sẽ ra sao? Không biết ta sẽ phản ứng thế nào nếu lãi suất đột nhiên bị hạ? Cứ mỗi biến động trên thị trường, cho dù nhỏ xíu, cũng bị đem ra phân tích. Dần dần về sau sẽ khiến chúng ta cảm thấy stress và tràn đầy lo lắng.

Việc so sánh như vậy là hoàn toàn vô nghĩa. Điều kiện thị trường liên tục thay đổi. Giá vàng hay thị trường chứng khoán ngày mai sẽ khác hoàn toàn so với thị trường của ngày hôm nay. Điều này nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta, việc gì chúng ta phải lo âu cái mà mình không kiểm soát được?

Thay vì chỉ biết đến kết quả trong thời điểm hiện tại, chúng ta hãy quan tâm đến quá trình để đạt được cột mốc ngày hôm nay.

Cho dù đầu tư vàng hay ETF, cũng sẽ có giai đoạn làm nhà đầu tư chán chường và quyết định từ bỏ cuộc chơi. Việc tranh cãi tài sản nào tốt hơn sẽ không còn nghĩa lý nếu như chúng ta không dám nắm giữ tới ngày “hái quả”.

Ví dụ:

Giả sử bạn thấy ETF tăng trưởng với tỷ suất sinh lợi hơn 15%/năm. Nhưng nếu bạn đầu tư vào năm 2018 thì mãi đến năm 2021 danh mục mới mang lại lợi nhuận.

Nếu bạn mua 1 cây vàng SJC vào cuối tháng 7/2020 với giá 58 triệu đồng² thì một năm sau, tức cuối tháng 07/2021, giá 1 cây vàng SJC chỉ còn lại 56,7 triệu.³ Trong thời gian này thì thị trường chứng khoán tăng rất mãnh liệt. Khả năng cao là bạn sẽ cảm thấy tiếc nuối khi đầu tư vào vàng, hoặc thậm chí đem bán vàng để “nhảy” vào chứng khoán.

Kết luận

Bạn có thể đọc các bài viết phân tích trên mạng nhưng sẽ rất khó để đầu tư dài hạn nếu bạn chỉ quan tâm đến kết quả trong hiện tại mà không chú ý đến quá trình để đi đến cột mốc đó.

Không quan trọng danh mục của bạn hoàn hảo đến thế nào, có các loại tài sản “hot” gì… nếu danh mục đó không phù hợp với kế hoạch đầu tư của bạn, hoặc nếu làm bạn từ bỏ luôn kế hoạch của bản thân trong lúc thị trường rơi vào tình cảnh éo le nhất thì đó không phải là danh mục đáng để đầu tư. Và tất nhiên, bạn không thể nào nghĩ ra cái danh mục này trước khi bắt đầu đầu tư được. Danh mục phải được xây dựng trong quá trình đầu tư, vừa cập nhật thông tin, vừa điều chỉnh sao cho phù hợp với bạn nhất. Sai thì chỉnh sửa rồi đi tiếp, không bao giờ bạn có thể lựa chọn “một phát trúng ngay” được.

Khi bạn lựa chọn đi con đường trung-dài hạn, thì cách dễ nhất để vượt qua mà tôi biết được đó là hạ thấp kỳ vọng, cho rằng khoản đầu tư này sẽ bị lỗ trong năm đầu tiên hoặc thậm chí là lỗ tới 2 năm sau mới gỡ gạc được. Nhiều người chỉ quan tâm đến lợi nhuận có thể đạt được, mải mê tìm cách tối đa hoá lợi nhuận mà đánh giá thấp khả năng có thể bị thua lỗ.

Nếu bạn có nghe nhận định về một loại tài sản nào đó mang lại lợi nhuận xx% sau một quãng thời gian đầu tư, hãy từ tốn và dành thời gian để nghiên cứu thêm. Đừng vội vàng ra quyết định chỉ bởi vì những lý do như: “nó đang tăng so với cái X, Y, Z”, hoặc “thị trường chứng khoán giảm thì nên đầu tư vào vàng”.

Đây là bài viết số 39, mọi dữ liệu trong bài viết tôi lưu tại:
https://github.com/vhoanghac/blog

Dữ liệu trong bài viết được tổng hợp bằng cách sử dụng vnstock:
https://github.com/thinh-vu/vnstock

Chú thích

1
Rất khó để nhận xét giá vàng sau khi quy đổi không chính xác hay giá vàng nội địa mà các công ty niêm yết hằng ngày là không chính xác.
2
Nếu bạn mua 1 cây vàng SJC giá 58 triệu đồng vào tháng 07/2020: “Giá vàng ngày 30.7.2020: Tăng trở lại mức 58 triệu đồng/lượng”, báo Thanh Niên, 30/07/2020, https://thanhnien.vn/gia-vang-ngay-3072020-tang-tro-lai-muc-58-trieu-dongluong-185979265.htm
3
Giá 1 cây vàng SJC chỉ còn lại 56,7 triệu vào cuối tháng 07/2021: “Giá vàng hôm nay 30.7.2021: Tăng sát 57,5 triệu đồng/lượng”, báo Thanh Niên, 30/07/2021, https://thanhnien.vn/gia-vang-hom-nay-3072021-tang-sat-575-trieu-dongluong-1851095168.htm

Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy ủng hộ tôi bằng cách